Kitap halinde ilk defa 1924’te yayımlanmıştır. 2292 mısradan oluşan tek parça, uzun bir manzumedir. Eser, Hocazade (Mehmet Âkif), Köse İmam (Mehmet Âkif’in babasının öğrencilerinden Ali Şevki Efendi), Âsım (Ali Şevki Hoca’nın oğlu) ve Emin (Mehmet Âkif’in oğlu) arasında geçen konuşmalardan oluşmuştur. Esas Kişiler Hocazade ve Köse İmam’dır. Kitap bu yönüyle bir tiyatro eserini andırmaktadır.
Bu kitap, Mehmet Âkif’in dünya görüşünü ayrıntılı olarak ihtiva eden eserdir.
Âsım, Âkif’in düşündüğü ideal gençliğin sembolüdür. Onun temsil ettiği nesil hem bedenen sağlıklı, güçlü hem de Batı’da pozitif bilimleri öğrenmiş, manevî değerlere bağlı bir nesildir. Çanakkale Savaşı’nı kazanan bu nesildir. Nitekim Âkif’in Çanakkale Şehitleri için yazdığı destan, bu kitaptadır.
Karşılıklı konuşmalar sırasında köylülerin, eğitim kurumlarının, gençliğin durumundan savaş vurguncularına, fuhşa, her türlü ahlaksızlığa kadar ülkeyi saran birçok kötülüğe değinilir. Bütün bunların üstesinden gelecek olan, Âsım’ın neslidir.