Devlet Ana`, Osmanlı kurulmadan önceki Anadolu`nun görünümünü üve Anadolu insanının özlemlerini anlatırken, onların güçlü, güvenli, adaletli bir devlete duyduğu ihtiyacı da açığa çıkarmaktadır. Kemal Tahir`iin en önemli romanı olarak gösterilen `Devlet Ana`, onun düşünce yapısını da en iyi yansıtan eserlerinden biri sayılmaktadır.
Kemal Tahir, tarihi ve toplumu hakkındaki orijinal ve sağlam görüşlerinden hareket ettiği için hem `mahalli ağızları`, hem Türkçe`nin küçümsenmiş ve unutulmuş nesir dilini hem de yeni imkanlarını kaynaştırarak ve aşarak kullanabilirmiştir. Eserlerindeki eşsiz dil ve üslup güzelliğinin kaynağı bu davranıştadır. Daha önceki romanlarında da görülen bu özellik `Devlet Ana`da en yüce noktasına erişmiştir. Türkçe`nin unutulmuş olan dehası bütün boyutları, zenginliği ve haslığıyla ilk olarak Kemal Tahir`in eserlerinde kendini göstermektedir.
- Selahattin Hilav-