Şurası bir gerçek ki İslâm dünyası, asırlardır müptelâsı olduğu sorgusuz, sualsiz, günü birlik ve taklîde dayalı bir hayata esir düşmüş ve üstüne sanki ölü toprağı saçılmıştır. Artık o, kendisinden korkulan, çekinilen, kaba ve hoyrat bir hayata yataklık eden ve hattâ terör denen insanlık suçunu işleyenlerin vatanı olarak düşünülen bir dünya haline sokulmuş ya da öyle gösterilmiş ve öyle algılanmıştır.
O halde İslâm dünyasını asırlardır peşine takıp sürükleyen ve gelişmiş ülkelerin şamar oğlanına çeviren bu sakîm zihniyete dur! diyebilecek ilk adım, İslâm düşüncesinin doğuş ve teşekkül döneminin çok iyi bilinmesi, değerlendirilmesi ve çok elzem olan zihniyet değişikliğinin mutlaka hayata geçirilmesi ile atılmalıdır.
Prof. Dr. W. Montgomery WATTın The Formative Period of İslamic Thought isimli eseri, İslâm düşünce tarihinin ilk üç asırdaki oluşum dönemini çok başarılı bir şekilde ortaya koymakta ve bu anlamda önemli bir boşluğu doldurmaktadır.
Prof. Dr. Ethem Ruhi FIĞLALI, 1981de çevirip yayınlayarak dilimize kazandırdığı Prof. Dr. WATTın bu önemli eserini bu defa gözden geçirerek yeniden okuyucu ile buluşturuyor İSLÂM DÜŞÜNCESİNİN TEŞEKKÜL DEVRİnin, İslâm dünyasının bilgi toplumuna geçiş süreci için uygun bir fırsat yaratabileceği; İslâm dünyasının kendine adam akıllı bir çeki düzen vermesine (kısmen de olsa) bir vesile olabileceği ümid edilmektedir.