Osmanlı'da Modern İktisadın İzinde 2
İlm-i Servet veyahut İlm-i İktisat
19. yüzyıldan itibaren Osmanlı iktisat literatüründe serbest ticaret (laissez faire) vurgusu ağırlık
kazanmış ve bu vurgu çeşitli yayınlarla desteklenmiştir. Serbest ticaret temelli modern iktisadın
içeriğine, usulüne ve uluslararası ticaret anlayışına ilk ciddi eleştiri yüzyılın sonlarında
yayınladığı kitapları ile Akyiğitzade Musa tarafından yapılmıştır.
Akyiğitzade, getirdiği eleştiride Adam Smith ve Jean Baptiste Say çizgisinde gelişen iktisadi
anlayışın Osmanlı Devleti için uygun bir model olmadığı vurgusunu yapmış ve bu eleştirisini,
iktisat tarihinden verdiği müşahhas örneklerle desteklemiştir.
Bu eserde Akyiğitzade'nin İktisad yahud İlm-i Servet: Âzâdegî-i Ticaret ve Usul-i Himaye ve
İlm-i Servet veyahud İlm-i İktisad: Kavâ?id-i Mühimme-i İktisadiyyeyi Hâvîdir kitaplarının çeviri
yazımı yapılmıştır. Ayrıca Akyiğitzade'nin biyografisi ile iktisadi düşüncesindeki mihenk
noktası olan himayeciliğin önemi ve serbesti-i ticaretin neden uygun olmadığı etrafındaki
düşünceleri ele alınmıştır.