Prof. Dr. Mehmet Kaplan, 1952 yılında yayınladığı Şiir Tahlilleri kitabı ile bu sahadaki ilk ciddi araştırmayı yapmış ve kitap bugüne kadar beş defa basılmıştır. Şiir Tahlilleri, Tanzimat'tan Cumhuriyet devrine kadar Türk şiirinin başlıca mümessillerinin bazı tipik eserlerini hem kendi içlerinde, hem de zamanın akışına göre tahlil etmektedir. Tahliller, kitaba dahil edilmiş olan şairlerin hususi hayatları, fikri yapıları ile şiirlerdeki psikolojik ve estetik unsurlar hakkında bilgi verirken, aynı zamanda Tanzimat'tan Cumhuriyet'e kadar gelişen düşünce hayatımız hakkında da önemli tesbitler getirmektedir.